Economische Impact Analyse versus Maatschappelijke Kosten-batenanalyse: Beetje in de war….(iii)

Ik zal toch niet te verward geweest zijn, ik mag mijn paper Economic Impact Analysis versus Cost Benefit Analysis for a Medium Sized Sport Event, A Further Improvement" presenteren op het 5th ESEA European Conference in Sports Economics. De komende tijd dus flink verder schrijven aan het artikel.

Maar later is het nog erg nuttig???

Een van de kritiekpunten op mijn kosten-batenanalyse van de Olympische Spelen was dat ik de toekomstige baten van de nieuwe faciliteiten onderschatte en dus ten onrechte de kosten van de investeringen meenam in mijn schattingen.

Nu kan je daar de echte economen repliek op geven dat de kosten meegenomen moeten worden en de baten. En dat je de baten zo goed mogelijk moet schatten en niet moet aannemen dat die wel opwegen tegen de kosten. Mijn schatting (in het meest waarschijnlijk scenario was dat de baten later 50 procent van de investeringskosten waren (met daar een grote bandbreedte omheen. Dat het met meer tijd al beter gekund. Maar gegeven wat er op dat moment bekend was, was het denk ik nog steeds een goede schatting.

Toch is dat niet de reden voor mijn blogpost vandaag. Er staat een bericht in het AD ‘Renovatie Olympisch stadion Londen kost half miljard euro’. De capaciteit van het multifunctionele stadion zal teruggedrongen worden van 80.000 naar 60.000 plaatsen tijdens sportieve evenementen. Tijdens concerten zal het stadion nog steeds 80.000 mensen kunnen herbergen. Het later ombouwen is in dit geval dus duurder dan het bouwen van een nieuwe kuip. Dat roept de vraag of de waarde van faciliteiten na afloop van een evenement wel zo groot is als vaak wordt gezegd? Misschien is 50 procent al veel te hoog.

Toch wat verder lezend in een ander stuk komen er nog twee andere punten bij.

Op insidethegames.biz staat dat het transformeren van het Olympisch Stadion tot het voetbalstadion voor West Ham £190 miljoen ($286 miljoen/€222 miljoen) kost. Het stadium heeft dan 54.000 zitplaatsen (dat zijn er 9.000 minder dan de nieuwe kuip).
Waarom is het Volgens het AD twee maal zo duur?

West Ham gaat het voor 99 jaar huren voor £2 miljoen ($3 miljoen/€2,3 miljoen) per jaar aan huur. De verbouwing kost €222 miljoen, West Ham draagt hier €17 miljoen aan bij. De huur is dan 1 procent van de verbouwingskosten. Of het stadion heeft nog andere inkomsten dan alleen van West Ham, of West Ham kan goed onderhandelen (en er dus met veel meer voordeel vandoor gaat dan er huur betaald wordt) of de verbouwing is maatschappelijk niet aantrekkelijk.

Zeilen in Medemblik

Afgelopen zaterdag naar de Delta Lloyd Regatta in Medemblik geweest. Mooi evenement om mee te maken. Het bleek ook nog leuke economie te hebben: de Regatta hoort niet meer bij de wereldbeker, maar heeft met een aantal andere Europese wedstrijden een Europees circuit opgezet. De reden was dat als de wedstrijd onderdeel bleef van het wereldbekercircuit de wereldzeilbond opeens te veel over het evenement te zeggen kreeg en de sponsor ging bepalen. De discussie over de sponsorrechten bepaald dus de opzet van het evenement.

Het nieuwe Europese circuit zoekt nog naar hoe zeilen zo interessant mogelijk gebracht kan worden. Daarom heeft nu iedere evenement een andere puntentelling gedurende de week. Dan kan aan het eind van een of twee seizoenen een optimale opzet worden bepaald. Interessante opzet van de marketing van het zeilen. Ik ben benieuwd wat eruit komt.

giet net oan… nog net..

De beslissing over nieuwe schaatshal uitgesteld zodat de schaatsbond en NOC*NSF de financiële onderbouwing beter kan bestuderen.

Eerst lekte deze week uit dat de nieuwe schaatshal naar Almere zou gaan en nu is de beslissing uitgesteld. Ik vind het raar: (i) kennelijk zat er in de oorspronkelijke planning niet iets als ‘controleren of het plan wel kan’. (ii) en uitstel is pas nodig nadat er veel lawaai uitbrak rond de keuze. En nu is de procedure precies klaar als iedereen rustig op vakantie is. Toeval?

Schaatsen is van Thialf…

Dus zou de nieuwe schaatstempel in Herenveen moeten komen.
Hoe moet je nu tegen dat soort sentiment aankijken?

Van Diederik Smit (geciteerd in Trouw). Als de kuip wordt afgebroken kan Feyenoord natuurlijk ook zijn wedstrijden in Thialf gaan spelen.
Ik lees dat als, het sentiment is belangrijk, ga daar niet te lichtzinnig mee om.

Als Schaatsen echt zo ‘Thialf’ moet je het dan niet juist uit Thialf halen om de sport in andere delen van Nederland ook populair te maken?

Iet giet oan… in Almere?

Nee natuurlijk niet, de Elfstedentocht rijdt je buiten in Friesland. Maar de laatste dagen is er veel te doen over de keus van de schaatsbond voor de plek voor een nieuwe nationale schaatstempel. De keus gaat tussen Zoetermeer, Almere en Herenveen. Almere lijkt te winnen. De verliezers zijn daar uiteraard niet blij mee, is de procedure wel juist geweest, gaat er niet te veel subsidie in het centrum in Almere zitten en de historie van het schaatsen in Thialf wordt niet genoeg meegewogen zijn zomaar wat argumenten die ik gehoord heb.

Veel details zijn nog niet bekend dus ik vind het moeilijk om te begrijpen of de Schaatsbond de goede keus maakt. Ik ben wel erg benieuwd, dus hoop dat de stukken snel komen.

Ik vind zowel de keus voor Almere interessant als het feit dat het gaat om een investering van €183 miljoen. Vragen waar ik in geïnteresseerd ben zijn onder andere waar komt het geld vandaag en hoe wordt het terugverdiend. Nog even wachten op de antwoorden ….

Een Kuip van meccano? vragen die knagen

Vandaag bericht het AD op basis van een ANP bericht dat een afstudeerder van de TUdelft een alternatief heeft voor de Nieuwe Kuip, namelijk een mobiel sportstadion. Het idee is nog niet aan voetbalclub Feyenoord aangeboden maar aankomend ingenieur Marcel Klomp studeert vrijdag 24 mei af op zijn ontwerp voor een demontabel en mobiel stadion voor sportevenementen.

Hij ontwikkelde hiermee een alternatief voor de bouw van vaste stadions; handig en goedkoop als je een groot sportevenementen moet organiseren. 'Jammer dat Feyenoord een vast stadion wil', zegt hij. 'Anders zou dit mooi het nieuwste alternatief zijn voor vervanging van De Kuip.'

Een reden om demontabele stadions te willen bouwen is dat stadions die speciaal voor grote sportevenementen worden gebouwd later vaak leeg staan. Een tijdelijk stadion kan dan veel goedkoper zijn: wie het stadion koopt en het in 30 jaar tijd acht keer verhuurt, is al uit de kosten. 'Daarna ga je met het stadion dus geld verdienen', licht Klomp toe. Het demontabele stadion kost 22 procent van wat een traditioneel stadion kost.

Om het stadion lichter en makkelijker te transporteren te maken is niet met beton maar vooral met staal en aluminium gewerkt en er passen 50.000 mensen in.

Toch roept het bij mij flink wat vragen op:

• Een nieuw idee met alleen voordelen? Dat is sterk of het artikel is nog niet af. 
• Wie wil een demontabel stadion? Veel evenement organizers niet, die willen iets nieuws en spectaculairs om mee te kunnen pronken en de aandacht te trekken. 
• Feyenoord wil de komende 30 jaar (en vast wel langer) op dezelfde plek spelen, dus hebben zij ook geen behoefte aan een demontabel stadion. Maar kan je op dezelfde manier bouwen en het stadion 80 procent goedkoper bouwen dan tot nu toe gedacht? Dan kost de nieuwe kuip slecht € 60 miljoen. Dat scheelt. 
• Zijn er verschillen in functionaliteit? De Nieuwe Kuip of Vernieuwde Kuip is nodig om de business Seats en de hospitality te verbeteren, kan dat ook in het demontabele stadion? En kunnen ruimtes worden verhuurd? 

Ik ben benieuwd wat we er verder van horen en of ik dan zoveel details hoor dat ik het beter begrijp

Een Kuip van meccano, met een verdwijntruc

hetzelfde artikel over de demontabele kuip heeft nog een interessante feature

Algemeeen directeur van Feyenoord Eric Gudde (L) en Jan van Merwijk, directeur van Stadion Feijenoord tijdens de persconferentie over de nieuwe Kuip. © anp 

Volgens het fotoonderschrift staan er twee personen op de foto.

Wat al niet kan opvallen in een artikel...

Duivenveiling: sport en economie?

Een recent bericht op de sportpagina’s van de krant: Belg verkoopt duivenkolonie voor miljoenenbedrag. De Belg Leo Heremans heeft zijn kolonie wedstrijdduiven verkocht voor maar liefst 4.346.500 euro. Een wereldrecord. 9 van de 10 verkochte duiven gaan naar China of Taiwan. De duurste duif kostte ruim 3 ton. De prijs was hoog omdat de duiven in het verleden erg goed scoorden op verschillende wedstrijden. Wat dat betreft zijn duiven net voetballers: de beste worden het duurst verkocht.

Toch blijft het voor mij een raar bericht. Het gaat duidelijk over economie, en over schaarste en de verdeling ervan. Dat het bericht ook over sport gaat (het staat op de sportpagina’s) voelt toch wat onnatuurlijk aan.

Een front..

Vandaag pleit André Bolhuis ervoor dat de sport een front vormt om bezuinigen door gemeenten op sport na de gemeenteraadsverkiezingen van 2014 zo veel mogelijk te voorkomen. Bolhuis geeft twee redenen om te investeren in sport.

'Het mes snijdt aan twee kanten: er komt economische beweging op gang en je houdt je jeugd en je hele bevolking actief, gezond en vitaal. En dat levert weer besparingen op in bijvoorbeeld de uitgaven voor de zorg. Gelukkig zien veel gemeenten dat ook in en investeren in sport. Bijvoorbeeld door mee te werken aan het organiseren van grote evenementen.' 

Het belang van sport en het feit dat nu investeren in sport later grote besparingen in de zorg op levert ben ik het hartgrondig eens.

En toch twee kanttekeningen.

Het feit dat sport belangrijk is een grote baten buiten de sporter heeft betekend nog niet dat iedere uitgave van gemeenten slim is. (En met slim bedoel ik meer baten dan kosten heeft). Dus misschien kan er wel bezuinigd worden, maar dat moet dan dus wel slim gebeuren.

Waarom investeringen in de sport een economische beweging in gang zetten is mij een raadsel. Als gemeenten moeten bezuinigen en hun geld maar een keer kunnen uitgeven, dan gaat er dus om dat een uitgave aan sport meer economische impact heeft dan eenzelfde uitgave aan buurtwerk, een voedselbank, groenvoorziening, een bibliotheek en al waar een gemeente nog meer aan kan bijdragen.

Maar goed, ondanks de kanttekeningen onderschrijf ik het belang van de sport en hoop dat er weinig op bezuinigd hoeft te worden en dat als het gebeurt dat het dan slim gebeurt.

Ruim zes miljoen toeschouwers voor Eredivisie: waar is de crisis?

De Eredivisie heeft in het seizoen 2012-2013 6.005.016 toeschouwers getrokken, blijkt uit een bericht op de website van de Volkskrant (overgenomen van het ANP). Dit is een kleine stijging ten opzichte van vorig seizoen toen er 5.970.502 fans naar de stadions kwamen, en maar een klein beetje minder dan het bezoekersrecord van 6.067.288 in het seizoen 2008-2009.

Geen schokkend bericht, toch blogwaardig.

Op 9 november schreef de Volkskrant namelijk dat er door de economische crisis veel meer lege plekken waren in de stadions. Zie mijn eerdere blogpost. Daar schreef ik toen al over dat dat veel minder schokkend was dan het werd gepresenteerd en dat de verklaringen die ervoor werden genoemd niet leken te kloppen. Nu aan het eind van het seizoen is het erg waarschijnlijk dat de economische crisis geen goede verklaring is voor veel meer lege stoeltjes. Al was het maar omdat die extra lege stoeltjes er niet zijn.

(De crisis kan wel geleid hebben tot lagere prijzen en meer acties om stoeltjes te verkopen, maar dat soort acties zijn bij mij niet bekend en worden in het artikeltje niet genoemd.)

Mulier debat: Intangible benefits of sport events: mijn bijdrage

Op de website van het Mulier instituut staan de slides die ik vrijdag 26 april bij het Mulier debat heb gebruikt bij mij bespreking van

Measuring intangible effects of sport events for host communities door Professor Marijke Taks, Department of Kinesiology, Faculty of Human Kinetics, University of Windsor

Hopelijk zijn ze zonder mijn toelichting duidelijk. Anders hoor ik het graag.

Mijn bespreking leverde in ieder geval flink wat discussie op, en dat op vrijdag half vijf.

Aanname hier, aanname daar. Is dat raar?

Koen Breedveld in zijn column voor Sport en Strategie geeft aan het niet zo te hebben op economen:

Economen, ik heb het er nooit zo op. Begrijp me niet verkeerd, ik waardeer alle goedbedoelde pogingen om de werkelijkheid te vangen in modellen en formules. Petje af voor degenen die daar het geduld en het talent voor hebben. Maar de moed zakt je doorgaans in de schoenen als je leest hoeveel assumpties en voorbehouden ten grondslag liggen aan die rekenexercities. Dat de meeste economische prognoses niet uitkomen, verbaast me dan ook niets.
Mijn eigen beroepsgroep doet dat overigens niet beter. Vooral achteraf de wijsheid in pacht hebben, is toch een beetje het lot van de sociale wetenschappen.

Daarna bespreekt hij een rapport van het CPB dat hem positief verrast.

Kortom een interessante column, en ik wist het voor ik het blad normaal gesproken had gezien. Koen had mij en een aantal andere economen gewaarschuwd in de hoop dat we het hem niet euvel duiden. Hij wou een beetje prikkelen met zijn column.

Ik duidt het hem zeker niet euvel. Hij deed zijn taak als columnist om te prikkelen goed. Dat kan ik hem niet verwijten. En het staat er ook nog eens erg netjes. Dus ook wat dat betreft heb ik er zeker geen probleem mee.

Wel, ben ik het uiteraard hartgrondig met Koen oneens (ik prikkel een beetje terug). Ik kom uit de hoek binnen de economie waar veel aannames gemaakt worden, namelijk bij kosten-batenanalyses, en vooral die waar weinig materiaal voorhanden is (omdat er nog weinig onderzoek voorhanden is). Het verwijt dat ik veel aannames gebruik, heb ik dus vaker gehad.

Ik heb daar drie reacties op.

1. Een MKBA heeft vaak veel aannames, maar mijn ervaring is dat er 2 of 3 zijn die er voor de uitkomst echt toe doen. Het lijkt dus vaak erger dan het is.

2. Een van de stellingen van mijn proefschrift ging hierover. Het is spannend hiernaar te verwijzen want ze zijn nooit gepubliceerd, de stellingen. Het proefschrift gelukkig wel.

A cost benefit analysis contains a lot of assumptions, which creates opposition to the approach. This is incorrect. Most other policy advises contain the same number of assumptions, however there they are implicit and hidden for the reader.

Kortom, ik vind het juist goed dat de aannames zichtbaar zijn...

3. Het maken van een precieze aanname waar je mee kan rekenen, helpt om discussies precies te voeren. Ik herinner een discussie rond veiligheid waarin we met een groep experts concludeerden dat de kans dat iets ergs zou gebeuren substantieel was. De voorzitter concludeerde dat we het allemaal met elkaar eens waren en stelde voor te gaan lunchen. Ik vroeg daarop dus de kans is 25% dat het de komende 10 jaar minstens eenmaal gebeurd? Waarop mijn linker buurman meteen uitriep dat is een veel te grote kans, terwijl mijn rechter buurman uitriep dat de kans echt veel groter was. De discussie ging vervolgens nog drie kwartier verder. Het werd een late lunch (helaas). Dat heeft mijn geleerd dat getallen en aannames waarover te discussiëren misschien wel beter zijn dan schijnzekerheid.

Hopelijk hebben Koen en ik het hier nog eens over bij borrel, bij een gezamenlijk project of een andere gelegenheid. Niet alleen voor de discussie (vast leerzaam en plezier, Koen kennende) maar dat betekent ook dat we weer wat samen doen en daar kijk ik naar uit.

(reacties zijn uiteraard welkom)

Op de valreep: EASM 2013 (ii): reactie van de organisatie

Ja!

Mijn abstract is geaccepteerd en ik mag het artikel ‘The bidding paradox: why economists and consultants and politicians disagree on the economic effects of mega sports events but might agree on its attractiveness’ op het ‘21st Conference of the European Association for Sport Management’ presenteren.

Dat is mooi nieuws. Nu hard schrijven om het op tijd (en liefst eerder) af te hebben.