dinsdag 9 juli 2013

MKBA nieuw stadion in Rotterdam (Het Nieuwe stadion)

Op de website van de gemeente staan er veel documenten. Deels is het zonder structuur, erg veel en soms ook behoorlijk ondoorzichtig. En wat daarbij niet helpt is dat sommige documenten er tweemaal op staan. Maar, en dat is een groot pluspunt, het is erg positief dat de gemeente de stukken in de voorbereiding op het debat zo ruim publiceert. Twee van de documenten zijn maatschappelijke kosten-batenanalyses en dat heeft gezien mijn eerdere ervaring en leeropdracht mijn bijzondere aandacht.

Het gaat om:
13gr1879a MKBA Gebiedsontwikkeling Stadionpark d.d. 17 april 2011
13gr1879b MKBA Sportcampus Rotterdam: actualisatie d.d. 10 april 2013.

Een van de redenen hiernaar te kijken is dat Jan-Willem Verheij (VVD raadslid in Rotterdam) in zijn blog op mijn blog reageert (ik ga hier niet in op zijn andere punten). Hij schrijft onder andere:
“Of het een goed idee is dat de gemeente participeert in de bouw van HNS door middel van een garantstelling, is een terechte vraag. Het voorstel om dat te laten toetsen vonden college en gemeenteraad ook een goed idee. Daarom heeft bureau Decisio op verzoek van de gemeente Maatschappelijke Kosten-Baten Analyses gemaakt. Op mijn verzoek zijn deze rapporten recent openbaar gemaakt en zelfs nog voorzien van een update. Deze MKBA's laten zien dat het maatschappelijk nut van HNS en Stadionpark positief is, niet alleen voor de mensen die erbij betrokken zijn, maar voor de hele stad.” 
De actualisatie van 2013 (p. ii) stelt heel direct dat “ De ontwikkeling van een eventueel nieuw of te renoveren voetbalstadion valt buiten dit project.”.

Daarom kijk ik naar de MKBA uit 2011, die ook een deel MKBA over het stadion laat zien en focus ik mij hier op de maatschappelijke kosten en baten van Het Nieuwe Stadion. Tabel 3.1 geeft de resultaten voor het stadion weer volgens Decisio:

Tabel 3.1 Kosten en baten ‘Het Nieuwe Stadion’(NCW, prijspeil 2011, mln €)
GREX resultaat ‘Het Nieuwe Stadion’
-10,1
GREX resultaat ‘Noorderhelling’

3,3

Resultaat Businesscase 'Het Nieuwe Stadion'

PM

Financiële effecten oude stadion

35,0

Extra waardering nieuwe bezoekers

8,0

Waardering prestaties Feyenoord

PM

Vervoersmanagement

-5,0

Imago/icoonfunctie

PM

Totaal

31,0

Bron: Decisio 2013-07-08

Voordat ik bespreek wat mij opvalt, twee puntjes ter toelichting (meer toelichting in het rapport zelf uiteraard):
  • Het is de ingekorte tabel. Het rapport (p. 14) beschrijft dit ook. Het GREX (Grondexploitatie) resultaat bestaat uit € 179 miljoen kosten en € 168,9 miljoen opbrengsten. Het tekort bedraagt daarmee € 10,1 miljoen. 
  • Het financiële effect van het oude stadion zijn vermeden renovatiekosten (in 2014 en 2034) waarbij ervan uitgegaan is dat 30% van de renovatie niet kostendekkend is. Kosten en het niet uit de exploitatie komende deel zijn gebaseerd op de renovatie in 2014 (zie p. 18). 

Wat valt op:
  • Het is nog gebaseerd op de oude plannen (aan de Maas), helaas is er van dit onderdeel (voor zover ik dat kan vinden) geen geactualiseerde MKBA.  Als die er wel is, hoor ik het graag en dan ga ik daar zeker naar kijken.
  • Er is geen post meegenomen voor het risico dat de gemeente loopt (op de garantie van € 160 miljoen). Daar wordt nu gerekend met een risico-opslag van 1,6% en 2,6% afhankelijk van het garantiedeel. Ik heb mijn twijfels op het risico van de gemeente voor een lening aan een voetbalstadion niet flink hoger is. Met een 2% hoger risico verdwijnt het hele positieve sado. Al met al zijn de risico’s voor de gemeente niet helder in kaart gebracht (ook het risico uit de Grondexploitatie is niet zichtbaar). 
  • De vraag ‘waarom investeer je als gemeente in het nieuwe stadion’ kan hiermee beantwoord worden: namelijk het is goed voor de voetbalclub en de supporters. Zijn er geen niet-voetbal baten? In principe kunnen ook nieuwe bezoekers die niet voor het voetbal maar voor een ander evenement komen voor extra waardering zorgen. Dit is niet meegenomen (of op nul geschat?). En er is een PM post voor een image/icoonfunctie opgenomen. Een bedrijf dat een spectaculair gebouw wil neerzetten langs de Maas krijgt hier geen subsidie voor. Bij een BVO wordt het meegenomen (niet meegeteld want het is niet gekwantificeerd). Kortom, het is voetbal waar het om gaat. Als een bioscoop met deze cijfers zou komen (met een gemeentegarantie investeren  scheelt ons in onderhoud en het is goed voor onze klanten maar we kunnen ze niet zoveel meer laten betalen als ze erop vooruitgaan), zouden ze niet de garanties krijgen waar Feyenoord nu om vraagt. Of het een overheidstaak is om een voetbalclub en voetbalsupporters te steunen is een vraag waar erg verschillend over gedacht wordt. Staatssteuntechnisch lijkt me dit geen goede onderbouwing over waarom de zou steun mogen. 
  • Kan je op basis hiervan iets zeggen of heel de stad profiteert? Ja dat kan, en het antwoord is nee. De gemeente betaalt, en kan dus minder andere dingen doen. Alle Rotterdammers merken dat en betalen mee. De baten zitten bij Feyenoord en de voetbalsupporters. Rotterdammers de ook Feyenoord supporter zijn winnen, Rotterdammers die geen Feyenoord supporter zijn betalen (via de gemeente) meer dan ze voordeel hebben. 

Kortom, deze MKBA laat niet overtuigend zien waarom de gemeente zou moet investeren.

1 opmerking:

  1. Interessante blog, ik blijf volgen! Wellicht leuk voor jullie om mijn blog te volgen, ik geef een ludieke twist aan sportnieuws op www.ludiekesportverhalen.blogspot.com en twitter @ludiekesport

    BeantwoordenVerwijderen